Akut Stres Bozukluğu (ASB) Nedir?

Bir çok insan travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ile akut stres bozukluğunu karıştırır. Bu yazımızda ”Akut Stres Bozukluğu (ASB)” gelin hep beraber öğrenelim.

Akut stres bozukluğu travma sonra gerçekleşen bir rahatsızlıktır. Eğer travmanın ne olduğuna dair yeterli bilgi birikimine sahip değilseniz bu yazıdan önce travmalar hakkında yazdığımız yazıya bakmanızı tavsiye ediyorum. (Travmalarla ilgili yazımıza tıklayarak ulaşabilirsiniz.)

Akut stres bozukluğunu TSSB ile karıştırmak çok normal bir durum. Neden?

• Etiyolojik durumları
• Belirtileri
• Nörobiyolojik faktörleri
• Tedavi yöntemleri

oldukça birbirine benzemekte. En önemli farkı ise belirtilerin gözlemlendiği zaman zarfı. ASB, travmadan sonra üç gün ile bir aylık bir zaman zarfında var meydana gelir. Eğer belirtiler bir ayı geçmiş durumdaysa TSSB tanısı konması gerekiyor.

Gelin ASB belirtilerine beraber bakalım;

Belirtiler

• İstemsiz tekrarlar. (Kişinin flashbackler, anılar veya rüyalar aracılığıyla travmatik olayı tekrar tekrar yaşamaya devam etmesi.)
• Olumsuz ruh hali. (Kişinin, üzüntülü, olumsuz düşünceler ve negatif ruh hali içinde olması.)
• Disosiyatif semptomlar. (Psikologların kullandığı DSM kitabının son baskısına göre disosiyatif belirtiler ASB den kalktı. Fakat bir çok psikolog hala bunun bir ASB belirtisi olabileceğini düşünmekte. Bilmekte fayda var.)
• Kaçınma belirtileri. (Travmayı hatırlatan objelerden (karanlık, sakallı adam, gözlüklü kadın, sallanma hissi…) kaçınmak.)

Bu belirtilerin neredeyse hepsi birebir TSSB ile birebir durumda. TSSB‘ye de bir göz atmanızı tavsiye ederim.

Genelde asıl soru kişinin tanısının ASB mi yok TSSB mi olduğu. Eğer travmadan sonra bir ay içerisinde psikoloğa giderseniz ASB tanısı alırsınız. Bu tanı sayesinde durumun TSSB’ye evrilmesine engel oluruz. Tabi bazı durumlarda ne yaparsanız yapın TSSB ye dönüşme riski her zaman var. Peki bu riski en aza indirmek için ve TSSB dönüşümü gerçekleştiğinde nasıl tedaviler almanız gerekir?

Tedaviler

• Bilişsel-davranışçı terapi
• Göz hareketleriyle duyarsızlaştırma
• Yeniden işleme,
• Grup terapileri
• Gevşeme egzersizleri
• Anksiyeteyi azaltmak ve psikoterapiyi kolaylaştırmak için özellikle ağır olgularda SSRI grubu ilaçlar.

gibi tedaviler sıkça başvurulan türler arasında.

Sonuç olarak;

Akut stres bozukluğu (ASB) ölüm tehdidi, ciddi yaralanma ya da cinsel saldırı gibi bir makro travma ile karşılaştıktan sonra gerçekleşir. Otuz gün içerisinde belirgin yoğun bir şekilde çaresizlik, dehşet ve korku duyguları içerisinde anksiyetik durumlar ve farklı belirtiler yaşatan bir ruhsal bozukluktur.

Kendinize ve sevdiklerinizi iyi bakın. Her şeyden önce sağlıkla kalın.