Sağlıklı bir insanda belirli düzen içerisinde olması gereken yaşam belirtisini gösteren takip edilebilir bulgulara yaşam bulguları denir. Bu bulgular şöyledir;
- Bilinç
- Solunum
- Dolaşım
- Vücut Isısı
- Kan Basıncı
Yaşam Bulguları Arasından İlk Gözlemlenen: Bilinç
Bilinç, çevredeki uyarılara duyarlılık ve farkındalık halidir. Eğer kişinin bilinci yerinde ise tüm uyarılara cevap verir. Ancak tüm uyarılara cevap alınamıyorsa bilinçte bozukluk, kayı söz konusudur. Bilinç kaybı dereceleri aşağıdaki gibidir.
1.Derece Bilinç Kaybı Kişi sözlü ve gürültülü uyarılara cevap verir.
2.Derece Bilinç Kaybı Kişi ağrılı uyarılara cevap verir.
3.Derece Bilinç Kaybı Kişi tüm uyarılara karşı tepkisizdir, cevap vermez.
Solunum
Solunum, kandaki oksijen dengesinin sağlanabilmesi ve hayatın devamlılığı için vazgeçilmezdir. Solunum değerlendirmesi; solunum sıklığına, aralıklarının eşitliğine ve derinliğine göre yapılır. KOAH alevlenmesi yada astım atağı geçiren birinin solunumunu dinlediyseniz bu parametreleri çok iyi anlamış olmanız muhtemeldir.
Buna ek olarak sağlık bir insanın 1 dakikadaki solunum sayıları ortalama aşağıdaki gibidir;
- Yetişkin 12-20
- Çocuk 16-22
- Bebek 18-24
Dolaşım
Dolaşım değerlendirmesi nabız alınarak yapılır. Nabız kalbin damarlara yaptığı basıncın hissedilmesidir. Aşağıda yaş gruplarına göre insanların ortalama nabız değerlerini görebilirsiniz.
Dakikadaki nabız sayısı;
- Yetişkin 60-100
- Çocuk 100-120
- Bebek 100-140
Tansiyon
Kalbin kasılıp gevşemesiyle oluşan damar duvarına yapılan basınçtır. Tansiyon normal değeri 120/80 mm/Hg ‘dir
Vücut Isısı
Vücudun standart aralıklarda bulunan ısı seviyesi vardır. Bu değer normalin üstünde yada altındaysa altta yatan bir sebep aranmalıdır. Vücut ısısı kritik önem taşıyan parametrelerdendir.
- Normal vücut ısısı 36,5 derecedir.
- 41-42 derecenin üstü, 34,5 derece ve altı tehlikelidir.
- 31 derece ve altı ölümcüldür.
*İlkyardımda vücut ısısı, koltuk altından ölçülmelidir.
Yaşam Bulguları Takibi
Hastanın sağlık durumunun gidişatını saptamak ve öngörmek için yaşam bulgularının takibi çok önemlidir. Örneğin bir kazazede ilk başta nefes alıyor diye solunum kontrolleri yapılmazsa, daha sonra solunumu durduğunda bu farkedilemeyebilir. Dolayısıyla temel yaşam desteği gecikebilir. Bu bulguların takibi kesinlikle süreklilik ister. Detaylı bilinçlendirme için tıklayabilirsiniz.